osmanlı devleti teşkilatı

Devlet Örgütü [değiştir]Ana madde: Osmanlı Devlet Teşkilatı
Fatih, Osmanlı ve sürekli bir yapı kazandırmak için önemli düzenlemeler yaptı. Yönetim, maliye ve hukuk alanında koyduğu kuralları içeren Fatih Kanunnamesi, sonraki dönemde de yürürlükte kaldı. Bu kanunname, tahta çıkan padişaha devletin geleceği için kardeşlerini öldürme hakkı veriyordu. Fatih’in Osmanlı Devleti düzenine ilişkin temel ilkelerin pek çoğu, Tanzimat dönemine kadar geçerliliğini korudu.


Saltanat Makamı [değiştir]Ana madde: Osmanlı padişahları
Ayrıca Bakınız: Osmanlı Hanedanı soy ağacı

Osmanlı hanedanınıdan 36 padişah toplam 623 sene hüküm sürmüştür. İlk önce Bey diye adlandırılan padişahlar, 1383'den itibaren Sultan, 1517 tarihinden sonra da Sultan unvanına ek olarak Halife unvanını da taşımaya başlamışlardır.

Osmanlı padişahları tahta çıktıklarında yayımladıkları bir tür genelge olan Adaletnâme; kanunlara uyulması ve herhangi bir haksızlığa hiç kimsenin uğratılmaması konuları hakkında kaleme alınırdı.

Türk tarihi


Ön Türk[ Göster ]
Ön Türkler
Tengricilik
Bozkır İmparatorluğu Geleneği

Bozkır İmparatorlukları[ Göster ]
Göçebe
Hiung-nu
Batı • Kuzey • Güney
Cücenler
Akhunlar
Göktürk Kağanlığı
Doğu • Batı • İkinci
Uygur Kağanlığı
Türgişler • Karluklar • Kırgızlar
Yerleşik
Beş Barbar Onaltı Krallık
Han Çov • Hou Çov • Vey • Hya
Kansu Uygur Krallığı
Karahoca Uygur Krallığı
Karahanlılar • Doğu Karahanlılar • Batı Karahanlılar
Beş Hanedan On Krallık
Şatuolar
Hou Tang • Hou Jin

Ural'ın Batısı
Avar Kağanlığı
Hazar Kağanlığı
Peçenekler
İdil Bulgarlar


Memlûklar / Türkmenler[ Göster ]
Hindistan
Gazneliler
Delhi Sultanlığı
Mısır
Eyyubiler
Memlûk Sultanlığı
İran
Karakoyunlular
Akkoyunlular
Safevi Hanedanı
Afşar Hanedanı
Kaçar Hanedanı

Moğolların Mirasçıları[ Göster ]
Cuci'nin Ulusundan Doğan Ülkeler
Altın Orda
Toka Temür Sülalesi

Kırım Hanlığı
Kazan Hanlığı
Kasım Hanlığı
Astrahan Hanlığı
Kazak Hanlığı
Nogay Orda
Şiban Şülalesi
Sibir Hanlığı
Şeybani Hanlığı
Buhara Hanlığı
Hive Hanlığı
Kokand Hanlığı
Buhara Emirliği
Çağatay'ın Ulusundan Doğan Ülkeler
Doğu Çağatay Hanlığı
Yarkand Hanlığı
Timur İmparatorluğu
Babür İmparatorluğu

Anadolu - Rumeli[ Göster ]
Selçuklular
Büyük Selçuklu
Irak Selçuklu
Kirman Selçuklu
Anadolu Selçuklu

Beylikler
İzmir Çaka Beyliği (1081 - 1098)
Dilmaçoğulları Beyliği (1085 - 1192)
Danişmendliler Beyliği (1092 - 1178)
Saltuklu Beyliği (1092 - 1202)
Ahlatşahlar Beyliği (1100 - 1207)
Artuklu Beyliği (1102 - 1408)
İnaloğulları Beyliği (1098 - 1183)
Mengüçlü Beyliği (1072 - 1277)
Erbil Beyliği (1146 - 1232)
Çubukoğulları Beyliği (1085 - 1092)
Atabeylikler
Zengiler
İldenizliler
Böriler

Anadolu Beylikleri


Osmanlı İmparatorluğu (1299 - 1922)
Taşanoğulları Beyliği (1350 - 1398)
Çobanoğulları Beyliği (1227 - 1309)
Karamanoğulları Beyliği (1256 - 1483)
İnançoğulları Beyliği (1261 - 1368)
Sâhipataoğulları Beyliği (1275 - 1342)
Pervaneoğulları Beyliği (1277 - 1322)
Menteşeoğulları Beyliği (1280 - 1424)
Candaroğulları Beyliği (1299 - 1462)
Karesioğulları Beyliği (1297 - 1360)
Germiyanoğulları Beyliği (1300 - 1423)
Hamitoğulları Beyliği (1301 - 1423)
Saruhanoğulları Beyliği (1302 - 1410)
Tacettinoğulları Beyliği (1303 - 1415)
Aydınoğulları Beyliği (1308 - 1426)
Tekeoğulları Beyliği (1321 - 1390)
Dulkadiroğulları Beyliği (1339 - 1521)
Ramazanoğulları Beyliği (1325 - 1608)
Kadı Burhaneddin Devleti (1381 - 1398)
Eşrefoğulları Beyliği (1300 - 1326)


Türk Cumhuriyetleri[ Göster ]
Cumhuriyetler
Azerbaycan Cumhuriyeti
Kazakistan Cumhuriyeti
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Özbekistan Cumhuriyeti
Kırgızistan Cumhuriyeti
Türkiye Cumhuriyeti
Türkmenistan Cumhuriyeti
Tarihi Türk Devletlerin Tam Listesi İçin..

Tarihî ve çağdaş Türk devletleri
Türk tarihi literatürü
g • t • d






Divan-ı Humayun [değiştir]Osmanlı Devleti kurulduğunda bir divan vardı ve belli başlı uyeleri bulunmaktaydı. Bunlar; Padişah,Vezir-i Azam, Rumeli ve Anadolu Kazasker'leri, Defterdar, Şeyhülislam,Kaptan-ı Derya, Nişancı

Fatih Sultan Mehmet'ten sonra Vezir-i Azamların görüşlerini daha rahat söylemesi için padişahlar arka tarafa bir bölümde izlemiş toplantılara Vezir-i Azam başkanlık yapmıştır.


Divan-ı Humayun Üyeleri [değiştir]Vezir-i Azam:Padişahtan sonraki en yetkili devlet adamıdır. Padişahın mührünü taşırdı.Bugünkü başbakandır.
Vezir:Sadrazamdan sonraki en yetkili kişidir. Sadrazamın verdiği görevleri yapardı.
Kazasker: Anadolu ve Rumeli'de olmak üzere iki ayrı kazasker bulunurdu. Adalet işlerine bakardı. Ayrıca kadı ve müderrislerin atamasını ya da görevden alma işini yapardı. Bugünkü yargı görevini yaparlardı.
Defterdar:Anadolu ve Rumeli'de iki ayrı defterdar vardı. Rumeli'deki baş defterdardı. Maliye işlerini yapardı. Bugünkü Maliye bakanlığı görevini yürütürdü.
Nişancı:Tapu,kadastro,fethedilen yerleri gelirlerine göre deftere kaydetmek işlerini yürütürdü.
Şeyhülislam:Devlet'te iken verilen kararların İslam'a uygun olup olmadığına karar verir, bu karara fetva denirdi. Sadrazamla eşit rütbedeydi.
Kaptan-ı Derya:Donanma ve denizcilikle ilgili işlerden sorumludur. İstanbul'dayken Divan toplantılarına katılırdı.


Divan-ı Hümayun 2.Mahmut dönemi'de kaldırılarak yerine nazırlıklar(bakanlıklar)kuruldu.


Yerel Yönetimler [değiştir]Osmanlı Devleti yönetim birimleri bakımından büyükten küçüğe aşağıdaki gibidir.

Yönetim Birimleri

Kaza (Eyalet)
Sancak (İl)
Nahiye (Bucak)
Kasaba
Köy
Yönetenler

Kazayı Beylerbeyi
Sancağı Sancakbeyi yönetmekteydi.

Din [değiştir]Osmanlı Devleti'nde İslamiyet baskın din olmakla birlikte, İslam inancında "semavi dinler" olarak kabul edilen Musevilik ve Hıristiyanlık dinlerinin mensupları, millet sistemi sayesinde o dönemde batı ülkelerinde azınlık dinlerine gösterilen hoşgörünün üzerinde bir rahatlık içinde yaşamayı sürdürdüler. Hristiyanlığın Ortodoks ve Gregoryen kiliseleri millet sistemi içinde meşru bir şekilde örgütlenmiş durumdaydı. Bu inançlara mensup kişiler, kendi dini kurallarına göre yargılanırdı.

Buna karşılık millet sistemine dahil olmayan dinlerin, devlet içinde meşru bir varlığı bulunmuyordu.


Halifelik [değiştir]Ana madde: Hilafet
Hilafet veya Halifelik, İslami siyasi ve hukuki yönetim makamına ve yönetime verilen isimdir. Halife ise Hilafet makamındaki kişiye denir. İslamiyet Peygamberi Muhammed'in ölümünden sonra makam bir süre daha bir yönetim biçimi olarak varlığını sürdürmüş olsa da zamanla daha çok İslami bir toplumu veya İslam Devleti'ni vurgulamak için kullanılan bir terim olmuştur.

Halifelik daha çok müslümanların Sünnî kanadının temsilcisi olarak kabul görmüştür. Şiî kanadı büyük ölçüde Sünnî hilafet yönetimi altında yaşasa da Halife'yi kabul etmemişlerdir. Halifeliği Şiî'likteki ya da Alevilik'teki İmamet'ten farklı kabul etmek gerekir. İmamet teokratik bir özellik taşımasına rağmen, Halifelik teokratik bir özellik taşımamıştır. Halifeler yetkilerini saltanat dahi olsa Ümmet'in biat'ı ile devralmışlar, yönetim işlerini de büyük ölçüde danışmaya dayalı olarak yürütmüşlerdir. Bu anlamıyla teokratik olmaktan öte dünyevîdir.

Halife, ilk zamanlarda İslam toplumunda ilerigelenlerin seçimiyle başa geldiği halde, Emevi ailesine geçmesinin ardından saltanat şeklini almıştır. Abbasi Hanedanı'ndan gelen halifelerin 10. yüzyılda zayıflamasına kadar devlet başkanı görevini yürüten halife, bu dönemde siyasi gücün yerel hükümdarların eline geçmesinin ardından sadece ruhani önder veya İslami toplulukların onursal lideri haline gelmiştir. Abbasiler döneminde Bağdat'ta yaşayan halife, Moğolların 1258 yılında Bağdat'ı yağmalamaları sonucunda Mısır'a Memluk himayesine kaçmış, 16. yüzyılın başında Yavuz Sultan Selim'in Memluklar'a son vermesiyle birlikte İstanbul'a taşınmıştır. Daha sonra Osmanlı Hanedanı'na geçen halifelik, 3 Mart 1924 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kaldırılmıştır.


Osmanlı'da misyonerlik